بیماری سرطان یکی از بیماریهایی است که طیف گستردهای از مردم ممکن است که دچار آن شوند. سرطان رحم نیز یک بیماری خطرناک و جدی است که خوشبختانه با توجه به پیشرفت روزافزون علم پزشکی دیگر درمان آن غیر ممکن و نشدنی نیست!
سرطان رحم به دو نوع خوش خیم و سرطان رحم بدخیم هر کدام علائم، عوارضی و درمان خاص خود را دارند که در ادامه بیشتر با آنها آشنا خواهید شد.
در همین ابتدا در پاسخ به این سوال که آیا دختران نیز به سرطان رحم دچار میشوند، باید گفت که با وجود اینکه این نوع سرطان در نوجوانان و جوانان و دختران باکره نسبتا نادر است اما احتمال ابتلا به این نوع سرطان صفر نیست.
سرطان رحم چیست؟
به رشد و تکثیر بیرویه سلولهای غیرطبیعی در بافت پوشش داخلی رحم که آندومتر نام دارد؛ سرطان رحم میگویند. این سرطان بیشتر در زنان یائسه دیده میشود، اما ممکن است در هر سنی اتفاق بیوفتد.
به طور خلاصه، سرطان رحم زمانی اتفاق میافتد که سلولهای سالم در دیواره رحم تغییر کرده و به سلولهای سرطانی تبدیل میشوند و رشد غیرطبیعی پیدا میکنند.
علت بروز سرطان رحم چیست؟
علت اصلی سرطان رحم، به ویژه سرطان دهانه رحم، معمولا به دلیل عفونت طولانی مدت با انواع پرخطر ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) است. این ویروس از طریق تماس جنسی منتقل میشود و در صورت عدم درمان، میتواند باعث تغییرات غیرطبیعی در سلولهای دهانه رحم و در نهایت ایجاد سرطان رحم شود.
با این وجود عوامل دیگری که میتوانند احتمال ابتلا به سرطان رحم در دختران را افزایش دهند؛ در ادامه گفت شده است.
علائم و نشانههای سرطان رحم در دختران | از کجا بفهمیم سرطان رحم داریم؟
با وجود تحقیقاتی صورت گرفته برای سرطان رحم، هنوز علت دقیق سرطان رحم مشخص نیست. اما عوامل مهم و تاثیرگذاری میتوانند باعث بروز این نوع سرطان شوند.
- خونریزی غیرطبیعی واژینال:
خونریزی بین دورههای قاعدگی، خونریزی بعد از رابطه جنسی یا خونریزی بعد از یائسگی از علائم هشدار دهنده هستند.
- ترشحات غیرطبیعی واژینال:
ترشحات غیرمعمول و بدبو میتوانند نشانهای از سرطان رحم باشند.
- درد لگن:
درد مداوم یا گرفتگی در ناحیه لگن، زیر شکم، یا کمر میتواند از علائم باشد.
- احساس وجود توده:
ممکن است در ناحیه شکم یا لگن احساس توده کنید.
- کاهش وزن ناخواسته:
کاهش وزن بدون دلیل میتواند از علائم هشدار دهنده باشد.
- تکرر ادرار:
احساس نیاز مکرر به دفع ادرار میتواند از علائم سرطان رحم باشد.
- خستگی:
احساس خستگی مفرط و کاهش سطح انرژی نیز میتواند از علائم باشد.
- درد هنگام مقاربت جنسی:
درد یا ناراحتی در هنگام رابطه جنسی میتواند نشانهای از سرطان رحم باشد.
نکته بسیار مهمی که باید به آن توجه داشته باشید این است که بسیاری از این علائم میتوانند ناشی از بیماریهای دیگری غیر از سرطان رحم باشند، اما در صورت مشاهده هر یک از این علائم، به خصوص خونریزی غیرطبیعی یا درد لگن، مراجعه به پزشک برای تشخیص و درمان به موقع ضروری است.
درمان سرطان رحم
درمان سرطان رحم معمولاً شامل چندین روش مختلف است که بسته به مرحله و شدت این نوع سرطان به وسیله متخصص انتخاب میشوند و به مجموعهای از روشهای درمانی اشاره دارد که برای کنترل یا از بین بردن سلولهای سرطانی در رحم به کار میروند.
این روشها شامل جراحی، پرتودرمانی، شیمیدرمانی و هورموندرمانی است. در مواردی که سرطان رحم پیشرفتهتر است، برای درمان آن ترکیبی از این روشها ممکن است لازم باشد.
- جراحی:
جراحی برای سرطان رحم در دختران، بسته به نوع و مرحله سرطان، روشهای مختلفی دارد. این روشها شامل برداشتن رحم، برداشتن تخمدانها و برداشتن غدد لنفاوی لگن است. البته که در برخی موارد، ممکن است جراحیهای گستردهتری مانند تراکلکتومی رادیکال یا تخلیه ناحیه لگن انجام شود. این روش جز درمان اصلی سرطان رحم محسوب میشود که در آن تومور و یا تمام رحم برداشته میشود.
- شیمی درمانی:
شیمی درمانی برای سرطان رحم در دختران و زنان به دو روش تزریقی و یا مصرف قرص انجام میشود. هدف از انجام شیمی درمانی، از بین بردن سلولهای سرطانی و جلوگیری از گسترش آنها است و میتواند به صورت سرپایی یا با بستری کوتاه مدت در بیمارستان انجام شود.
تهوع، استفراغ، خستگی، ریزش مو و کاهش پلاکت و گلبولهای قرمز خون از عوارض جانبی شیمی درمانی است.
- هورموندرمانی:
هورمون درمانی نیز برای سرطان رحم در دختران از طریق تنظیم و تعدیل سطح هورمونها در بدن انجام میشود. این روش درمانی یا با استفاده از داروهایی که سطح هورمونها را در خون افزایش میدهند و یا برای توقف یا کاهش رشد سلولهای سرطانی از داروهایی که سطح هورمونها را کاهش میدهند، استفاده میشود.
چه کسانی در معرض سرطان رحم هستند؟
به طور کلی، زنانی که سنشان بالای 50 سال است، بیشتر از سایر افراد در معرض خطر ابتلا به سرطان رحم هستند. با این حال، این بیماری محدود به یک گروه سنی خاصی نیست و در دختران جوان نیز ممکن است رخ دهد.
عوامل مهم دیگری از جمله اضافه وزن، دیابت، سابقه خانوادگی نیز میتوانند خطر ابتلا به سرطان رحم را افزایش دهند.
روشهای تشخیص سرطان رحم در دختران| سرطان رحم چگونه تشخیص داده می شود؟
تشخیص سرطان رحم در دختران معمولاً از طریق معاینات فیزیکی، آزمایشهای تصویربرداری و در صورت لازم بیوپسی انجام میشود. از طرفی به دلیل اینکه سرطان رحم بیشتر در زنان مسنتر دیده میشود، تشخیص آن در دختران جوانتر کمتر رایج است و بیشتر سرطانهای رحم در زنان یائسه یا پس از یائسگی رخ میدهند.
- معاینه فیزیکی:
معاینه فیزیکی برای تشخیص سرطان رحم در دختران، معمولا شامل بررسی ظاهری اندام تناسلی و معاینه لگن است. پزشک متخصص از ابزارهایی مانند اسپکولوم برای معاینه دهانه رحم و واژن استفاده میکند و در صورت نیاز، سونوگرافی یا سایر روشهای تصویربرداری را برای بررسی دقیقتر رحم تجویز میکند.
- سونوگرافی:
سونوگرافی به عنوان یک ابزار تشخیصی برای شناسایی سرطان رحم در دختران و زنان کاربرد دارد، در سونوگرافی با استفاده از امواج صوتی تصاویری از رحم و بافتهای اطراف آن ایجاد میکند. این روش میتواند به تشخیص ضخامت غیرطبیعی آندومتر یا وجود تودههای مشکوک به سرطان کمک بسزایی کند.
- MRI
ام آر آی یک روش تصویربرداری پیشرفته است که میتواند جزئیات بیشتری از رحم و بافتهای اطراف را نشان دهد و در تشخیص دقیقتر سرطان مفید است.
- بیوپسی:
تشخیص سرطان رحم در دختران، به ویژه اگر هنوز باکره باشند، از طریق بیوپسی امکان پذیر است.
در این روش نمونه کوچکی از بافت رحم برداشته شده و بررسی آن در زیر میکروسکوپ است. این روش به پزشک اجازه میدهد تا تغییرات سلولی غیرطبیعی که ممکن است نشان دهنده سرطان باشند را شناسایی کند. برای دختران باکره، بیوپسی معمولاً از طریق هیستروسکوپ، که یک ابزار نازک و انعطافپذیر با دوربین است، انجام میشود. این ابزار از طریق واژن و دهانه رحم وارد رحم شده و به پزشک امکان میدهد تا بافت رحم را به دقت بررسی و نمونهبرداری کند.
علائم سرطان رحم در دختران میتواند شامل خونریزی غیرطبیعی واژینال، ترشحات غیرطبیعی، درد لگن، نفخ و کاهش وزن غیرمنتظره باشد. در نهایت بهتر است که در صورت مشاهده هرگونه علائم غیرعادی، دختران باید به پزشک متخصص مراجعه کنند تا بررسیهای لازم انجام شود.